Tevşih nedir? Türk dini musikisinde mevlit ve miraciyye gibi uzun eserlerin arasında okunmak için bestelenmiş Peygamberimiz Hz. Muhammed (S.a.v)’i konu alan ilahilerdir. Kelime anlamı olarak “süslemek, düzenlemek” gibi anlamlara gelir. Bu ilahiler mezkûr eserlerin bölümlerini adeta süslediği için bu ismi almışlardır. Tevşih ilahi ya da mevlit tevşîhi isimleriyle de bilinir....
Siyer nedir? Siyer-i Nebi ne demek?
Siyer, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.)’in hayatını anlatan kitaplardır. Arapça kökenli bir sözcüktür. Siret kelimesinin çoğulu olan Siyer sözlükte “hâl, durum, davranış, idare, yol, hareket, yürüme, âdet, menkıbe, bir kimsenin hayat hikâyesi, seciyesi” gibi anlamlara gelir.
Zamanla Siyer, Hz. Peygamber’in hayatını konu edinen bir bilim dalına dönüşmüştür. İlk Türkçe Siyer-i Nebi‘yi, Erzurumlu Mustafa Darir 1388’de Mısır’da yazmıştır. Bu eser Memluk Sultanı Berkuk’a verilmiştir. 1449 senesinde Bursa’da Umur Bey tarafından kurulan kütüphanedeki Türkçe kitaplardan biri de mezkûr eserdir.
Comments
Related Posts
Sözlükte ‘temcit‘ ( Arapça Temcīd) kelimesi “yüceltme, övme, saygı gösterme” anlamlarına gelir ve genellikle üç aylarda minarelerde ezandan evvel okunan duaya verilen bir isimdir. Temcit üç aylar (Recep, Şaban ve Ramazan) dışında bazı özel gecelerde de okunur ama orucun başlangıcını haber verdiği ve genellikle ramazan ayında sahurda okunduğu için halk...
26.04.2021
Arapça kökenli bir kelimedir. Kurban kelimesi Arapça “Allah’a sunulan adak, sunu, hediye” anlamına gelen krb kökünden türetilmiştir. Aynı şekilde krb kökünden türetilen kurb kelimesi ise “yaklaşma, yakınlık, akraba” demektir. Kurban kelimesi İbranicedeki aynı anlamda olan “ķarbān” kelimesiyle eş köke sahiptir. Dini anlamda kurban ise “Allah’a yaklaşmaya aracı olan şey” anlamına...
08.07.2022
Had, Arapça kökenli bir sözcüktür. Sözlük anlamı “sınır, uç, derece” demektir. Haddini aşmak deyimi ise “ölçüyü kaçırmak, aşırı gitmek” anlamındadır. Ancak Osmanlı’da haddi aşmak deyimi çok farklı şekillerde kullanılmıştır. Mesela, Osmanlı’da 63 yaşını geçmiş büyüklere yaşları sorulduğunda “Haddi aştık” cevabı verirlerdi. Bunun sebebi ise Peygamber Efendimizin (s.a.v.) 63 yaşında vefat...
13.07.2022
İçindekiler1 Usturlap nedir?2 Usturlap ne işe yarar?3 Usturlap ne zaman kim tarafından bulundu? Usturlap nedir? Usturlap kelimesinin kökeni Yunanca astron (yıldız) ile lambanein (yakalamak, ölçmek) sözcüklerinin birleşiminden oluşan “astrolabos” kelimesine dayanır. Buradan Arapçaya geçmiştir. Türkçeye “usturup” olarak dönüşmüştür. Usturuplu demek sözlükte “yerli yerinde, işlevine uygun biçimde” demektir. Usturlaplar da tam...
01.06.2022
Berceste ne demek? Farsça kökenli bir sözcüktür. “Üzere” ve “yukarı” anlamı taşıyan -ber eki ile “sıçramış, seğirtmiş” anlamına gelen ”ceste” sözcüklerinin birleşmesiyle türetilmiştir. Berceste kelimesinin sözlük anlamı “yukarı sıçramış, öne çıkmış” demektir. Bu sözcük divan şairleri tarafından çok kullanılmaktadır. Bu nedenle bir divan edebiyatı terimidir. Bir edebiyat terimi olarak berceste; yapısı...
12.06.2022